Tiroidja juaj është një organ i vogël në formë fluture në pjesën e përparme të qafës. Ajo ka shumë role të rëndësishme, duke përfshirë prodhimin e hormoneve që kontrollojnë metabolizmin tuaj dhe ndihmojnë trupin tuaj të rritet dhe të zhvillohet. Tiroidja prodhon një proteinë të quajtur tiroglobulinë që ndihmon në prodhimin e hormoneve tiroide, thyroksinë (T4) dhe triiodothyronine (T3).
Antitrupat e tiroides dhe të sistemit imunitar
Sistemi juaj imunitar është një grup i gjëndrave, qelizave dhe organeve që punojnë së bashku për të mbajtur trupin tuaj të sigurt nga kërcënimet pushtuese. Qelizat e bardha të gjakut dhe nyjet limfatike janë pjesë e këtij sistemi, por po ashtu janë edhe bajamet, shpretka, palca e kockave, trakti gastrointestinal dhe lëkura. Kërcënimet janë më shpesh lëndë të huaja si bakteret, viruset, kimikatet, parazitët dhe organizmat e tjerë të padëshiruar.
Sistemi imunitar prodhon antitrupa, të cilat janë proteina që lidhen me proteinat në “pushtuesit” e huaj. Sistemi juaj imunitar ndonjëherë mund të mendojë se një pjesë e trupit tuaj është e huaj, dhe pikërisht atëherë mund të ndodhë dëmtimi.
Çrregullimet autoimune mund të prekin shumë pjesë të trupit, duke përfshirë tiroiden. Një sëmundje autoimune është kur sistemi juaj imunitar sulmon proteinat në qelizat e trupit tuaj, edhe pse ato nuk janë të dëmshme ose të huaja.
Kur sistemi juaj imunitar mendon se proteinat tuaja të tiroglobulinës janë të huaja, ai dërgon antitrupa për të hequr qafe kërcënimin. Nëse keni një çrregullim autoimun të tiroides, ose nëse mjeku juaj mendon se keni një problem me tiroiden tuaj, ai do të urdhërojë një test të njohur si test i antitrupave antitiroglobulinë.
Çfarë është testi i antitrupave antitiroglobulinë?
I quajtur edhe testi i antitrupave tiroide ose testi i antitrupave të tiroglobulinës, ky test gjaku kontrollon gjakun tuaj për antitrupa tiroglobulinë. Deri në 5 për qind e popullsisë shqiptare mund të ketë sasi të vogla të këtij antitrupi në gjakun e tyre gjatë gjithë kohës. Të kesh shumë nga këto antitrupa në gjak do të thotë që tiroidja juaj nuk po funksionon siç duhet.
Ju gjithashtu mund të keni sasi më të larta ose më të ulëta të hormoneve tiroide. Në tiroidet e shëndetshme, shumica e të rriturve kanë diku nga 5 deri në 11 mikrogramë për decilitër tiroksinë T4 dhe 0,1 deri në 0,2 mikrogramë për decilitër triiodothyronine T3.
Nëse mjeku juaj ju ka diagnostikuar me një gjendje të tiroides ose një çrregullim autoimun të tiroides, ka të ngjarë të keni shumë më tepër antitrupa antitiroglobulinë në gjakun tuaj.
Ju mund të keni antitrupa antitiroglobulinë në gjak nëse keni:
- Hipotiroidizëm. Trupi juaj nuk prodhon ose lëshon mjaftueshëm hormon tiroide për normën tuaj metabolike.
- Hipertiroidizëm. Trupi juaj lëshon shumë hormone tiroide në qarkullimin tuaj të gjakut.
- Graves. Kur keni strumë, gjëndra juaj tiroide është e përflakur ose nuk ka mjaftueshëm jod në dispozicion për prodhimin e hormoneve.
Të kesh antitrupa antitiroglobulinë mund të nënkuptojë se ke një çrregullim autoimun si lupus, sëmundja Graves ose tiroiditi Hashimoto – i quajtur gjithashtu sëmundja e Hashimotos. Mund të nënkuptojë gjithashtu se keni diabet të tipit 1, tiroidit, kancer tiroidesh ose nyje tiroidesh.
Cilat janë shenjat dhe simptomat e problemit të tiroglobulinës dhe hormoneve tiroide?
Ju mund të keni një problem me tiroiden nëse keni disa nga simptomat e mëposhtme:
- ankth ose nervozizëm
- probleme me gjumin
- lodhje kronike
- ndjeshmëri ndaj nxehtësisë ose të ftohtit
- harresë
- përqëndrim të dobët
- shtim apo humbje peshe
- dobësi muskulore ose dridhje
- flokë të thatë
- zë të ngjirur
- probleme të shikimit, duke përfshirë acarimin e syve
- menstruacione të shpeshta dhe të rënda
Çfarë duhet të pres nga testi i antitrupave antitiroglobulinë?
Kur të mbërrini për testin tuaj të antitrupave të antitiroglobulinës, një infermier ose një teknik laboratori do t’ju bëjë të uleni rehat në një karrige. Ata do të marrin një mostër gjaku nga vena juaj.
Së pari, ata do të vendosin një brez elastik rreth krahut të sipërm për të rritur presionin dhe për të ndihmuar që venat në pjesën e poshtme të krahut të duken. Më pas ata do të sterilizojnë zonën dhe do të fusin një gjilpërë të vogël të quajtur gjilpërë flutur në venën tuaj. Kjo gjilpërë është e bashkangjitur në një shiringë ose një provëz, në mënyrë që ata të mund të nxjerrin gjak të mjaftueshëm për testin e antitrupave antitiroglobulinë.
Pasi profesionisti i kujdesit shëndetësor të ketë mbaruar, ai zgjidh brezin elastik, heq gjilpërën dhe ushtron presion në plagë për të ndaluar gjakderdhjen. Ai do të mbulojë shenjën e gjilpërës me një fashë dhe do të përfundojë shënimin e mostrës së gjakut me identifikimin tuaj.
Infermieri e dërgon gjakun në laborator ose jashtë tij, për testim. Mjeku juaj do t’i marrë rezultatet sapo të jenë gati.
Hapat vijues
Pasi mjeku juaj të shqyrtojë rezultatet e testit të gjakut, ai do t’ju kontaktojë për të folur për kuptimin e numrave. Nëse rezultatet tuaja tregojnë antitrupa antitiroglobulinë minimale ose aspak, nuk ka të ngjarë të keni një çrregullim serioz autoimun ose ndonjë problem tjetër të tiroides.
Nëse rezultatet e testit tregojnë se keni një sasi të lartë të antitrupave antitiroglobulinë, mjeku juaj ka të ngjarë të dëshirojë që ju të bëni testime të mëtejshme. Ata mund të urdhërojnë analiza gjaku për kushte specifike ose teste të tjera të përgjithshme për të ndihmuar në identifikimin e gjendjes tuaj shëndetësore. Pasi të dini gjendjen tuaj shëndetësore, mund të filloni trajtimin për t’ju ndihmuar të ndiheni më mirë.
Si të përgatiteni për testin?
Mund t’ju thuhet të mos hani ose pini asgjë për disa orë (zakonisht gjatë natës). Mjeku juaj mund t’ju monitorojë ose t’ju thotë të ndaloni marrjen e disa ilaçeve për një kohë të shkurtër përpara testit, sepse ato mund të ndikojnë në rezultatet e testit. Mos ndaloni marrjen e ndonjë ilaçi pa folur më parë me mjekun tuaj.
Si do të ndihem gjatë testit?
Kur gjilpëra futet për të nxjerrë gjak, disa njerëz ndjejnë dhimbje të moderuar. Të tjerët ndjejnë vetëm një shpim ose thumbim. Më pas, mund të ketë disa pulsime ose një mavijosje të lehtë. Kjo largohet shpejt.
Pse kryhet testi?
Ky test ndihmon në zbulimin e problemeve të mundshme të tiroides. Antitrupat antitiroglobulinë mund të jenë një shenjë e dëmtimit të gjëndrës tiroide të shkaktuar nga sistemi imunitar. Ato mund të maten nëse dyshohet për tiroidit.
Matja e niveleve të antitrupave të tiroglobulinës pas trajtimit për kancerin e tiroides mund të ndihmojë mjekun tuaj të vendosë se cili është testi më i mirë për t’ju monitoruar për një përsëritje të kancerit.
Kryerja e një testi të antitrupave të tiroides
Testet e antitrupave të tiroides kërkojnë një mostër gjaku. Ju mund të keni nxjerrë gjak nga krahu në zyrën e mjekut, klinikë, laborator, spital ose një mjedis tjetër mjekësor.
Para testit
Nuk kërkohet përgatitje e veçantë për një test gjaku të antitrupave tiroide. Nëse keni teste të funksionit të tiroides si TSH, T3 ose T4 në të njëjtën kohë me testin e antitrupave, sigurohuni që t’i tregoni mjekut tuaj për çdo medikament ose suplement që po merrni.
Gjatë testimit
Për të marrë një mostër gjaku, një gjilpërë futet në një venë në krahun tuaj. Përpara se të nxirret kampioni juaj, një brez elastik lidhet rreth krahut të sipërm për të rritur gjakun në venat e krahut tuaj dhe për ta bërë më të lehtë nxjerrjen e një kampioni. Lëkura në vendin e shpimit pastrohet me një antiseptik. Ju ndoshta do të ndjeni një pickim të lehtë kur gjilpëra të hyjë në lëkurën tuaj. Marrja e gjakut zakonisht zgjat më pak se një minutë.
Pas testit
Pasi të jetë marrë një mostër gjaku, një fashë ose garzë pambuku do të vendoset mbi vendin e shpimit për të parandaluar gjakderdhjen. Me shumë mundësi do të udhëzoheni të mbani fashën ose garzën në vend për një orë ose më shumë.
Ju mund të rifilloni aktivitetet tuaja normale, duke përfshirë drejtimin e makinës, pasi të jetë marrë një mostër gjaku.
Rezultatet normale
Një rezultat negativ i testit është një rezultat normal. Kjo do të thotë se nuk gjenden antitrupa ndaj tiroglobulinës në gjakun tuaj.
Diapazoni i vlerave normale mund të ndryshojë pak në laboratorë të ndryshëm. Disa laboratorë përdorin matje të ndryshme ose testojnë mostra të ndryshme. Bisedoni me mjekun tuaj për kuptimin e rezultateve tuaja specifike të testit.
Çfarë do të thotë rezultate jonormale
Një test pozitiv do të thotë se antitrupat antitiroglobulinë gjenden në gjakun tuaj. Ata mund të jenë të pranishëm në:
- sëmundjen Graves ose tiroide tepër aktive
- tiroidit Hashimoto
- tiroidit subakut
- tiroide joaktive
- lupus eritematoz sistemik
- diabet të tipit 1
Gratë shtatzëna dhe të afërmit e atyre me tiroidit autoimun mund të rezultojnë gjithashtu pozitivë për këto antitrupa.
Nëse keni një test pozitiv për antitrupat antitiroglobulinë, kjo mund ta bëjë më të vështirë matjen e saktë të nivelit të tiroglobulinës. Niveli i tiroglobulinës është një test i rëndësishëm gjaku për të përcaktuar rrezikun që kanceri i tiroides do të përsëritet.
Rreziqet
Ka pak rrezik për marrjen e gjakut. Venat dhe arteriet ndryshojnë në madhësi nga një person në tjetrin dhe nga njëra anë e trupit në tjetrën. Marrja e mostrës së gjakut nga disa njerëz mund të jetë më e vështirë se nga të tjerët.
Rreziqe të tjera që lidhen me marrjen e gjakut janë të vogla, por mund të përfshijnë:
- gjakderdhje të tepërt
- të fikët
- punksione të shumta për të lokalizuar venat
- hematoma (akumulimi i gjakut nën lëkurë)
