Thënë shkurtimisht Histerektomia është një procedurë kirurgjikale që kërkon heqjen e mitrës tuaj. Pas operacionit, ju nuk mund të mbeteni shtatzënë dhe as nuk do të keni më menstruacione. Arsyet për këtë operacion përfshijnë gjakderdhje jonormale, prolapsi të mitrës, fibroids dhe kancer. Zakonisht periudha e shërimit zgjat katër deri në gjashtë javë, në varësi të llojit të operacionit që keni kryer. Për më tepër do të shpjegojmë më në detaje se çfarë është histerektomia dhe në të cilat raste është e nevojshme.
Çfarë Është Histerektomia?
Histerektomia është heqja kirurgjikale e mitrës, dhe në shumë raste dhe e qafës së mitrës. Në varësi të arsyes së operacionit, histerektomia mund të përfshijë heqjen e organeve dhe indeve përreth, të tilla si tubat fallopiane dhe vezoret.
Pasi mitra është vendi ku një fetus rritet gjatë shtatzënisë ju nuk do të jeni në gjendje të mbeteni shtatzënë dhe nuk do të keni më menstruacionet pas kësaj procedure.
Cilat Janë Llojet E Ndryshme Të Histerektomisë?
Doktori juaj do të diskutojë se cili lloj i histerektomisë është i nevojshëm në varësi të gjendjes suaj. Kjo do të përcaktojë nëse tubat tuaja fallopiane dhe/ose vezoret duhet të hiqen.
- Histerektomia totale: Heqja e mitrës dhe qafës së mitrës, por lënia e vezoreve.
- Histerektomia supracervikale: Heqja e pjesës së sipërme të mitrës ndërsa qafa e mitrës mbetet e paprekur.
- Histerektomia totale me salpingooforektomi dypalëshe: Heqja e mitrës, qafës së mitrës, tubave fallopiane (salpingektomia) dhe vezoreve (ooforektomia). Nëse nuk e keni përjetuar menopauzën, me heqjen e vezoreve do të fillojnë simptomat e saj.
- Histerektomia radikale me salpingooforektomi dypalëshe: Heqja e mitrës, qafës së mitrës, tubave fallopiane, vezoreve, pjesës së sipërme të vaginës dhe disa indeve përreth dhe nyjeve limfatike. Kjo lloj histerektomie kryhet kur pacienti vuan nga kanceri.
Përse Kryhet Histerektomia?
Ofruesit e kujdesit shëndetësor zakonsiht e rekomandojnë histerektominë për të trajtuar:
- Gjakderdhje jonormale ose e rëndë vaginale që nuk menaxhohet me metoda të tjera trajtimi.
- Dhimbje të forta me menstruacione që nuk menaxhohen me metoda të tjera trajtimi
- Leiomiomat ose fibroidet e mitrës (tumoret jokanceroze).
- Rritja e dhimbjes së legenit në lidhje me mitrën tuaj, por që nuk menaxhohet nga trajtime të tjera.
- Prolapsi i mitrës (mitra që “ka rënë” në kanalin tuaj vaginal për shkak të dobësimit të muskujve mbështetës) që mund të çojë në mosmbajtje urinare ose vështirësi me lëvizjet e zorrëve.
- Kanceri i qafës së mitrës ose anomalitë që mund të çojnë në kancer për parandalimin e kancerit.
- Kushtet me rreshtimin e mitrës tuaj, si hiperplazia, polipet e përsëritura të mitrës ose adenomioza.
Detajet E Procedurës
Si Të Përgatitem Për Procedurën E Histerektomisë?
Doktori juaj do të shpjegojë procedurën në detaje, duke përfshirë komplikimet e mundshme dhe efektet anësore. Flisni me ta për çdo shqetësim që keni. Gjithashtu mund t’ju kërkohet të jepni mostra të gjakut dhe urinës.
Çfarë Ndodh Gjatë Procedurës Së Histerektomisë?
Doktori juaj do të përcaktojë llojin e histerektomisë që ju nevojitet dhe metodën më të mirë kirurgjikale për të kryer atë procedurë. Parapraktisht do tju duhet të vishni një fustan spitali dhe do të lidheni me monitorët që monitorojnë rrahjet e zemrës. Një linjë intravenoze (IV) vendoset në një venë në krahun tuaj për të dhënë medikamente dhe lëngje.
Më pas anestezisti do të vendos llojin e anestezisë që do të përdoret:
- Anestezia e përgjithshme, në të cilën nuk do të jeni zgjuar gjatë procedurës; ose
- Anestezia lokale (e quajtur edhe anestezi epidurale ose spinale), në të cilën medikamentet vendosen pranë nervave në pjesën e poshtme të shpinës për të “bllokuar” dhimbjen ndërsa qëndroni zgjuar.
Ekzistojnë disa qasje të ndryshme kirurgjikale që ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor mund të përdorë për të kryer një histerektomi:
Histerektomia Vaginale
- Mitra juaj hiqet përmes një prerjeje në majë të vaginës. Nuk ka prerje të jashtme.
- Qepjet e tretshme vendosen brenda vaginës suaj.
- Më së shpeshti përdoret në rastet e prolapsit të mitrës dhe gjendjeve të tjera jo malinje (ose jo kanceroze).
- Më pak komplikime dhe shërim më të shpejtë (deri në katër javë) dhe konsiderohet si metoda e preferuar.
- Njerëzit shpesh shkojnë në shtëpi në të njëjtën ditë të operacionit.
Histerektomia Laparoskopike
- Një laparoskop (një tub i hollë me një videokamerë në fund) futet në pjesën e poshtme të barkut përmes një prerjeje të vogël në kërthizë.
- Mjetet kirurgjikale futen përmes disa prerjeve të tjera të vogla.
- Mitra juaj mund të hiqet në copa të vogla përmes prerjeve në bark ose përmes vaginës.
- Disa pacientë mund të shkojnë në shtëpi në të njëjtën ditë ose mund të kalojnë një natë në spital.
- Shërimi i plotë është më i shkurtër dhe më pak i dhimbshëm sesa histerektomia abdominale.
Histerektomia Laparoskopike Me Asistencë Robotike
- Kirurgu juaj e kryen procedurën me ndihmën e një makinerie robotike.
- Një laparoskop futet në barkun tuaj në mënyrë që zona juaj e legenit të mund të shihet.
- Mjete të vogla dhe të holla kirurgjikale futen përmes tre deri në pesë prerje rreth kërthizës. Armët dhe instrumentet robotike kontrollohen nga kirurgu.
- Shërimi është i ngjashme me histerektominë laparoskopike.
Histerektomia Abdominale
- Mitra juaj hiqet përmes një prerjeje prej gjashtë deri në tetë cm të gjatë në bark.
- Prerja bëhet ose nga butoni i barkut deri te kocka pubike ose përgjatë majës së vijës së flokëve tuaj publike. Kirurgu do të përdor qepje ose kapëse për të mbyllur prerjen.
- Më së shpeshti përdoret kur përfshihet kanceri, kur mitra është zgjeruar ose kur sëmundja përhapet në zona të tjera të legenit.
- Në përgjithësi kërkon një qëndrim më të gjatë në spital (dy ose tre ditë) dhe një kohë më të gjatë rikuperimi.
Sa Zgjat Procedura E Histerektomisë?
Procedura zgjat një deri në tre orë. Koha mund të ndryshojë në varësi të madhësisë së mitrës tuaj dhe nevojës për të hequr qepjet nga operacionet e mëparshme, si dhe nëse indet e tjera, si indet endometriale dhe organet e tjera duhet të hiqen me mitrën tuaj (si tubat fallopiane ose vezoret).
Cilat Janë Efektet Anësore Më Të Zakonshme Pas Histerektomisë?
Disa nga efektet anësore më të zakonshme të histerektomisë janë rrjedhja vaginale (e cila mund të ndodhë deri në gjashtë javë pas operacionit) dhe acarimi në vendet e prerjes. Nëse vezoret tuaja janë hequr gjatë histerektomisë, mund të përjetoni simptoma të menopauzës si:
- Afshet e nxehta.
- Thatësi vaginale.
- Humbja e libidos.
- Vështirësi për të fjetur (pagjumësi).
Mjeku juaj do të diskutojë opsionet e trajtimit për të shmangur efektet anësore të menopauzës të përmendura më sipër.
Çfarë Ndodh Pas Procedurës Së Histerektomisë?
Sasia e kohës që kaloni në spital pas një histerektomie ndryshon në varësi të llojit të operacionit që do të bëni. Doktori juaj mund të dëshirojë t’ju monitorojë dhe të jetë i sigurt që nuk ka asnjë shenjë të komplikimeve si mpiksje gjaku ose gjakderdhje. Ju do të duhet të ecni sa më shpejt që të jetë e mundur pas operacionit për të parandaluar mpiksjen e gjakut në këmbët tuaja.
Nëse keni kryer një histerektomi abdominale, mund të jetë e nevojshme të qëndroni në spital për disa ditë. Histerektomitë vaginale dhe laparoskopike janë më pak invazive dhe zakonisht nuk kërkojnë qëndrim në spital.
Doktori juaj do të diskutojë udhëzimet për një rikuperim sa më të shpejtë, duke përfshirë kufizimet në aktivitetet tuaja të përditshme. Sigurohuni që të diskutoni çdo shqetësim që keni në lidhje me rikuperimin ose procedurën tuaj.
Rreziqet Dhe Avantazhet E Kësaj Procedure
Cilat Janë Avantazhet E Kryerjes Së Histerektomisë?
Kryerja e një histerektomie mund t’ju ndihmojë të jetoni një jetë më të qetë dhe pa shqetësime, veçanërisht nëse keni dhimbje të vazhdueshme të legenit ose gjakderdhje të rëndë dhe të parregullt. Gjithashtu nëse jeni në një rrezik më të lartë të kancerit të mitrës, histerektomia mund ta ulë këtë rrezik dhe potencialisht të jetë shpëtimtar.
Cilat Janë Disavantazhet E Kryerjes Së Histerektomisë?
Histerektomia është një operacion i madh me një kohë rikuperimi relativisht të gjatë. Ajo vjen me rreziqe dhe efekte anësore dhe është e përhershme. Në varësi të llojit të operacionit që do të jetë i nevojshëm, ju mund të kaloni në menopauzë ose të përjetoni simptoma të saj. Gjithashtu nuk do të mund të mbeteni shtatzënë pas procedurës.
Cilat Janë Komplikacionet E Mundshëme Të Histerektomisë?
Ashtu si me çdo operacion, ekziston një shans i vogël që mund të shfaqen probleme, duke përfshirë:
- mpiksjen e gjakut.
- Infeksion i rëndë.
- Gjakderdhje.
- Bllokimi i zorrëve.
- Qepjet e brendshme të këputura.
- Lëndimi i traktit urinar.
- Probleme që lidhen me anestezinë.
Periudha E Shërimit
Sa Kohë Duhet Për T’u Shëruar Nga Histerektomia?
Shumica e njerëzve shërohen nga histerektomia për rreth katër deri në gjashtë javë. Shërimi juaj varet nga lloji i histerektomisë që keni bërë dhe nga mënyra se si është kryer operacioni.
Për shembull shërimi nga histerektomia vaginale dhe laparoskopike kërkon më pak kohë sesa shërimi nga histerektomia abdominale.
Ju duhet të rrisni aktivitetin tuaj gradualisht dhe t’i kushtoni vëmendje mënyrës sesi ndiheni. Nëse diçka ju shkakton dhimbje, duhet të ndaloni. Bisedoni me doktorin tuaj rreth udhëzimeve specifike për rikuperimin në shtëpi, duke përfshirë dhe medikamentet që duhet të merrni.
Çfarë Duhet Të Dini Për Rikuperimin Në Shtëpi?
Koha e rikuperimit pas histerektomisë vaginale dhe laparoskopike zgjat rreth dy deri në katër javë. Ndërsa për t’u rikuperuar nga histerektomia abdominale mund të duhen deri në gjashtë javë. Flisni me doktorin tuaj përpara se të shkoni në shtëpi për t’u siguruar që të dini se si të kujdeseni për veten tuaj.
Këshilla Të Nevojshme Pas Histerektomisë
- Ju mund të përjetoni gjakderdhje të lehtë vaginale për një deri në gjashtë javë. Përdorni vetëm një veshje të lehtë për brekë ose peceta higjenike.
- Mos ngrini objekte të rënda për të paktën katër deri në gjashtë javë.
- Mos vendosni asgjë në vaginë për katër deri në gjashtë javë.
- Mos bëni seks deri në gjashtë javë pas operacionit.
- Mund të bëni dush. Lani prerjen me sapun dhe ujë (qepjet nuk duhet të hiqen, pasi ato do të shpërndahen për rreth gjashtë javë). Nëse janë përdorur shirita kirurgjikale, ato duhet të bien vetë brenda një jave. Nëse janë përdorur kapëse, ato do të duhet të hiqen nga doktori juaj
- Ju mund të ngisni makinën rreth dy javë pas operacionit abdominal ose pasi të ndaloni marrjen e ilaceve për dhimbje. Nëse keni pasur një histerektomi vaginale ose laparoskopike, mund të filloni ti jepni makinës brenda pak ditësh.
- Rifilloni rutinën tuaj të stërvitjes në katër deri në gjashtë javë, në varësi të mënyrës se si ndiheni.
- Zakonisht mund të ktheheni në punë pas tre deri në gjashtë javë, në varësi të llojit të punës që bëni.
Si Do Të Ndiheni Pas Procedurës Së Histerektomisë?
Fizikisht
Pas histerektomisë, periodat tuaja do të ndalen. Herë pas here, mund të ndiheni të fryrë dhe të keni simptoma të ngjashme me ato kur keni pasur menstruacione. Është normale që të keni gjakderdhje të lehtë vaginale ose një rrjedhje kafe të errët për rreth katër deri në gjashtë javë pas operacionit.
Ju mund të ndjeni siklet ose dhimbje në vendin e prerjes për rreth katër javë, dhe çdo skuqje, mavijosje ose ënjtje do të zhduket në katër deri në gjashtë javë. Ndjenja e djegies ose kruajtjes rreth prerjes është normale.
Ju gjithashtu mund të përjetoni një ndjenjë mpirje rreth prerjes dhe poshtë këmbës suaj. Kjo është normale dhe, nëse ndodh, zakonisht do të zgjas rreth dy muaj. Është gjithashtu normale të keni shenja, si nga brenda ashtu edhe nga jashtë. Operacionet laparoskopike do të shkaktojnë plagë më të vogla dhe më pak të dukshme në krahasim me histerektomitë abdominale.
Nëse vezoret tuaja nuk hiqen gjatë procedurës, nuk do të përjetoni efekte të lidhura me hormonet por nëse vezoret tuaja janë hequr me mitër përpara menopauzës, mund të përjetoni simptomat që ndodhin shpesh me menopauzën, të tilla si afshet e nxehta. Ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor mund të përshkruajë terapi zëvendësuese hormonale për të lehtësuar simptomat e menopauzës.
Personat që i nënshtrohen një histerektomie subtotale mund të vazhdojnë të kenë perioda të lehta për një vit pas procedurës sepse sasi të vogla të rreshtimit endometrial mund të mbeten në qafën e mitrës.