Zhurmat në vesh ose tringëllimet në veshët, përshkruhet si prania e tingujve ose gumëzhimave në veshë. Në shumicën e rasteve, ekzaminuesi nuk mund të dëgjojë zhurmat, në ato raste tringëllimi në vesh quhet subjektiv. Nga ana tjetër, tringëllimi objektiv në vesh mund të shkaktohet si rezultat i një aneurizmi dhe për këtë arsye mund të dëgjohet nga ekzaminuesi.
Pothuajse çdo person përjeton tringëllimë në veshët në një moment të jetës së tij. Shoqata Amerikane e Tinitusit vlerëson se 10 milionë njerëz përjetojnë tringëllimë në veshët. Ata që kanë frekuencë më të lartë të zhurmave të veshëve janë ushtarët. Kjo ndodh si pasojë e shpërthimeve dhe të shtënave të fuqishme. Për më tepër, muzikantët që janë të ekspozuar ndaj zërit të lartë ose muzikës mund të përjetojnë tringëllimë në vesh, mjaft shpesh.
Tringëllimi në veshët mund të ndodhë në cilëndo nga katër pjesët e sistemit të dëgjimit: veshi i jashtëm, veshi i mesëm, veshi i brendshëm dhe truri. Tringëllimë në veshët nuk është një sëmundje në vetvete. Është një simptomë e sëmundjes së një personi, e cila mund të bazohet në veshët, kokën dhe trurin e tij, si dhe psikologjinë e tij.
Shkaqet e Tingellimave në Vesh
Ka disa shkaqe për tringëllimat në vesh. Tringëllimi në vesh nuk është një sëmundje, por një “reflektim” i diçkaje tjetër që ndodh në sistemin e dëgjimit ose trurin e individit.
Ndoshta shkaku më i zakonshëm i zhurmave të veshëve është humbja e dëgjimit. Ndërsa rritemi, qoftë për shkak të dëmtimit të veshit (përmes zhurmës, drogës ose kimikateve të tjera), pjesa e veshit që na lejon të dëgjojmë – koklea, ndalon së punuari në mënyrën e duhur.
Teoritë aktuale tregojnë se për shkak se koklea nuk është më në gjendje të dërgojë sinjale normale në tru, atëherë truri bëhet konfuz dhe në thelb zhvillon zhurmën e tij për të kompensuar mungesën e sinjaleve normale të zërit. Më pas, kjo interpretohet si një tingull i mbytur, ose tringëllimë në veshët.
Shkaqe të tjera të mundshme janë:
- Ekspozimi ndaj tingujve shumë të lartë
- Dëmtime të veshit ose të zonës përreth
- Sëmundjet metabolike: sëmundjet e zemrës, hipertensioni,– shoqërohen me shfaqjen e tringëllimave në vesh.
- Stresi i rëndë ose lëndim i kokës
- Sëmundjet e veshit mund të shkaktojnë tringëllimë në veshët, duke përfshirë sëmundjen e Meniere ose dëmtimin e nervit në kranialin e tetë.
- Disa ilaçe: Barna të ndryshme janë ototoksike për disa njerëz ose në doza të mëdha. Për shembull, doza të larta të aspirinës shkaktojnë tringëllimë në veshët dhe problemi zgjidhet vetëm kur ndaloni marrjen e saj.
- Probleme neurologjike si skleroza e shumëfishtë
- Problem në labirintin e veshit
- Një objekt i huaj ose dylli i veshit që prek daullen e veshit
- Probleme të artikulacionit temporomandibular (TMJ).
- Lëndimi traumatik i trurit
- Sëmundjet kardiovaskulare
- Diabeti
Ekzaminimet të cilat mund të kryhen për të dalluar zhurmat e veshit janë të ndryshme me mbizotërues audiogramin. Është një test i cili mat nivelet e dëgjimit për të përcaktuar shkallën e humbjes së dëgjimit. Audiologu do të vlerësojë rezultatet dhe do të informojë pacientin sipas zbulimeve të tij.
Cilat Janë Efektet e Mundshme të Tringëllimave të Veshit?
Efektet në jetën e njerëzve që vuajnë nga tringëllimat në vesh janë të shumta. Më poshtë do të rendisim disa prej tyre:
- Siklet intensive
- Depresioni
- Ndryshime të shpeshta të humorit
- Intensiteti dhe nervozizmi
- Përqendrimi i reduktuar
- Probleme me gjumin.
- Lodhja
- Stresi
- Probleme me kujtesën
- Ankthi
- Dhimbje koke
Efektet e Zhurmave në Vesh në Psikologjinë e Njeriut
Zhurma në vesh mund të jetë jashtëzakonisht dobësuese, duke ndikuar në aftësinë e një personi për të punuar ose për të përballuar shumë aktivitete të jetës së përditshme. Njerëzit me tringëllimë në veshët mund të vuajnë nga:
- Siklet i rëndë (kjo është e zakonshme)
- Depresioni
- Ndryshime të shpeshta të humorit
- Tension, nervozizëm ose frustrim
- Përqendrimi i reduktuar
- Probleme me gjumin.
- Ideimet për vetëvrasje janë të zakonshme kur një person është në fazat e hershme të dëgjuarit zhurma ose tingëllima në vesh. Me kalimin e kohës, ju mund të mësoni të menaxhoni tringëllimat në veshët tuaj dhe të reduktoni efektet negative emocionale që kanë tek ju.
Tingujt e Zhurmave në Vesh
Disa nga tingujt më të zakonshëm të tringëllimave në vesh janë:
- Tone të tingujve të vazhdueshme
- Gumëzhimë
- Fishkëllime
- Ulërima / Hungërima
- Zhurmë
- Karakter pulmonar
Simptomat e Zhurmave në Vesh
Zhurmat në vesh, të cilat gjithashtu mund të tingëllojnë si zile, gumëzhimë ose fishkëllimë dhe në disa raste shoqërohen me dhimbje koke, ankth, shqetësime të gjumit dhe përqendrimit, mund të jenë të dobëta ose intensive.
Në shumicën e rasteve, zhurma në vesh është subjektive, që do të thotë se ndjehet vetëm nga pacienti.
Megjithatë, në një përqindje shumë të vogël të rasteve, mund të jetë zhurmë objektive, pra mund të dëgjohet nga njerëz të afërt me pacientin. Në këtë rast shkaku i atribuohet strukturave pranë veshit.
Zhurma në vesh mund të ndikojë ndjeshëm në cilësinë e jetës së pacientëve. Pacientët shpesh ankohen për mungesë energjie, ndërkohë që kanë vështirësi në përqendrim dhe në kujtesë. Përveç kësaj, studimet kanë treguar se tringëllima në vesh, shpesh shoqërohet me çrregullime të humorit, si agresiviteti dhe nervozizmi, ose edhe depresioni. Së fundmi, një përqindje e madhe e pacientëve vuajnë nga çrregullimet e gjumit.
Diagnostifikimi i Tringëllimave në Vesh
ENT (Mjeku i veshit, hundës dhe fytit) ekzaminon veshët, kokën dhe qafën për të zbuluar çdo dëmtim që mund të jetë përgjegjës për tringëllimin në vesh. Cikli i ekzaminimit përfshin:
Ekzaminimi ekologjik.
Lëvizjet: Mjeku juaj mund t’ju kërkojë të bëni lëvizje të caktuara si të lëvizni kokën dhe qafën e gjymtyrëve të sipërme dhe të poshtme për të parë nëse tringëllimi në vesh ndryshon, rritet ose ulet.
Imazhe, si MRI ose CT ose triplex vaskular.
Analiza gjaku.}
Gjithashtu, lloji i zhurmës mund ta ndihmojë mjekun të përcaktojë shkakun e mundshëm të tringëllimave në vesh.
Kërcitje. Tkurrjet e muskujve brenda ose rreth veshit mund të prodhojnë tinguj të mprehtë që ngjajnë me shpërthime të vogla të cilat mund të zgjasin nga disa sekonda deri në disa minuta.
Murmurimë/Gumëzhime. Këto luhatje të zërit janë zakonisht të etiologjisë vaskulare dhe shpesh mund të ndryshojnë karakterin në një pozicion dhe qëndrim të ndryshëm.
Tringëllimë pulsuese në vesh. Ndodh në probleme vaskulare si presioni i lartë i gjakut, aneurizmat, tumoret, pengimi i kanalit të jashtëm të dëgjimit ose tubit Eustachian.
Së fundmi, tringëllima në vesh kategorizohet në bazë të intensitetit të saj, në:
Tringëllimë në frekuencë të ulët, nën 750 Hz (sëmundja Meniere).
Tringëllimë në frekuencë mesatare, 1-2 kHz (otosklerozë).
Tringëllimë në veshët me frekuencë të lartë, mbi 2 kHz deri në 10 ose edhe 12 kHz.
Cilët Janë Faktorët e Rrezikut?
Në përgjithësi, studimet tregojnë se tringëllima në vesh mund të ndodhë në çdo profil individual. Megjithatë, ka disa faktorë që mund të jenë rëndues, këto janë si më poshtë:
- Ekspozimi ndaj një mjedisi me zhurma të larta.
- Mosha: Me moshën.
- Gjinia: Meshkujt vuajnë më shumë.
- Pirja e duhanit.
- Konsumimi i tepërt i alkoolit.
- Sëmundjet kardiovaskulare.
Trajtimi
Në disa raste, shkaku i tringëllimit në vesh trajtohet lehtësisht dhe gumëzhima ndalon. Megjithatë, në shumë raste të tjera, trajtimi i shkakut themelor nuk e ndal zhurmën.
Metoda e trajtimit të tringëllimit në veshët bazohet në diagnozën e shkakut themelor. Nëse tringëllimi në vesh është rezultat i një sëmundjeje (p.sh., përqendrimi i tepërt i alveolave në vesh), atëherë trajtimi përkatës do të çojë në remisionin e tringëllimit në vesh.
Në rastet kur shkaku është dëmtimi koklear, tringëllimi në vesh mund të jetë më i vazhdueshme. Megjithatë, ka disa mënyra për të reduktuar tringëllimat në vesh dhe për t’i parandaluar ato, si për shembull:
- Shmangni ekspozimin ndaj zhurmave të larta dhe vendosni tapa veshësh
- Ulje e volumit të televizorit/muzikës (veçanërisht kur përdorni kufje)
- Shmangni përdorimin e një shtupë pambuku
- Mbrojtja e sistemit kardiovaskular me ushtrime fizike dhe ushqyerja e duhur
- Modifikimi i medikamenteve që mund të shkaktojnë ose përkeqësojnë problemin
- Shmangni kafeinën, alkoolin, duhanin dhe kufizoni konsumimin e kripës
- Aplikimi i aparateve të dëgjimit në rastet kur bashkëekziston humbja e dëgjimit
- Reduktimi i stresit – Edhe pse stresi si faktor i vetëm nuk është shkaktar i tringëllimit në vesh, si në çdo kusht, ai mund ta përkeqësojë gjendjen.
- Mbulimi i zërit ose me përdorimin e pajisjeve speciale ose me muzikë të butë etj.
- Marrja e barnave të veçanta dhe suplementeve ushqimore
- Terapia kognitive -Sa më shumë që pacienti të kuptojë se çfarë është tringëllima në vesh dhe çfarë jo, aq më pak efekte negative do të ketë.
- Mbulimi i tringëllimave në vesh me tinguj të qetë – Tingujt e qetë largojnë vëmendjen nga tingulli i brendshëm i tringëllimave dhe e zëvendësojnë atë me tinguj relaksues.
- Tingulli i bardhë – Tingulli i bardhë përkufizohet si tingulli kujtues i enëve të mitrës. Është vërtetuar, sidomos tek të fëmijët e sapolindur, se këto tinguj qetësojnë psikologjinë dhe relaksojnë rrahjet e zemrës. Tinguj të tillë janë tharësja e flokëve, fshesa me korrent, zhurma e kapuçit.
- Përmirësoni gjumin – Tringëllima në vesh mund të ndikojë në gjumin normal dhe trajtimi duhet të fokusohet në higjienën më të mirë të gjumit.
Tringëllima në vesh është një gjendje patologjike e cila mund ta prekë pacientin për një kohë shumë të gjatë duke i shkaktuar atij ankth dhe nervozizëm. Vlerësimi i hershëm i problemit nga një otolaringolog të specializuar është i nevojshëm për të përjashtuar një sëmundje serioze themelore dhe për të trajtuar me sukses tringëllimat në veshët.
Spitali ynë ofron trajtimet më të mira të paketës për problemet e zhurmave tuaja të veshit. Nëse keni disa nga simptomat që ju referuam në pozicionin e më sipërm, atëherë mund të vizitoni spitalin tonë i cili ndodhet në Tiranë, Shqipëri ose mund të na kontaktoni në +355 69 700 4000 / +355 69 700 1000.
Pyetje të Bëra Më Shpesh
Cilat Janë Ilaçet që Mund të Përdoren për të Kuruar Tringëllimin në Veshët?
Ka shumë medikamente që mund të përdoren për të trajtuar tringëllimat në veshët, por ato nuk janë medikamente specifike. Asnjë ilaç nuk mund të ndalojë tringëllimat në veshët menjëherë.
Efekti i një ilaçi nuk mund të përsëritet në të gjithë pacientët. Prandaj, parimi i mjekimit është eksperimental dhe afatshkurtër.
Cilat Janë Udhëzimet që Duhet të Ndjek për t’u Qetësuar?
Tensioni është edhe shkaktar i tringëllimëve në veshët dhe një reagim psikologjik pas tringëllimëve në veshët, i cili mund të jetë reciprokisht shkakësor. Yoga, Tai Chi, meditimi dhe ushtrime të tjera mund të relaksojnë muskujt e trupit, në mënyrë që të eliminojnë pakënaqësitë si dhe të eliminojnë volumin e zhurmave.
Po më Kumbojnë Veshët. Çfarë Mund të Bëj?
Tringëllima në veshët është një manifestim i shumë sëmundjeve të vetë veshit (bllokim nga dylli, otitis, humbje dëgjimi) dhe sistemeve të tjera (hipertension, çrregullime hormonale, anemi, sëmundje vaskulare, sëmundje metabolike, sëmundje të nervit qendror, etj.). Prandaj duhet të kontrolloheni nga një otolaringolog i cili me ekzaminimet e duhura (ekzaminimi klinik, timpanometria, audiometria) do t’ju drejtojë në trajtimin e duhur ose për ekzaminime të mëtejshme diagnostikuese.
Çfarë Është Tringëllima në Vesh?
Tringëllimat në vesh, janë tinguj të prodhuar ose nga organet ngjitur me veshin ose nga vetë veshi. Normalisht ne nuk i dëgjojmë këto tinguj sepse mbulohen nga tingujt e mjedisit. Shkaqet e tringëllimëve në veshët janë të shumtë dhe të ndryshëm dhe sigurisht më kompetenti për t’i trajtuar, sidomos kur gjendja për pacientin është e padurueshme është mjeku otolaringolog.
Nëse humbja e dëgjimit është e zakonshme me tringëllimat në veshët, e cila është shumë e zakonshme, atëherë, në atë rast aparatet e dëgjimit mund të jenë zgjidhja më efektive dhe më e përshtatshme. Sigurisht, aparatet e dëgjimit nuk e kurojnë tringëllimën në veshët. Thjesht, tringëllima në veshët zhduket sepse mbivendoset me tingujt e ambientit që përdoruesi i kufjeve nuk i ka dëgjuar më parë. Nëse, me shpresë, kufjet e zakonshme nuk funksionojnë, atëherë ka aparate të tjera dëgjimi që prodhojnë tinguj të ngjashëm me tringëllimat në veshët, kështu që tringëllimat në veshët zhduket në mënyrë artificiale.
