Cilat Janë Opsionet E Trajtimit Të Alergjive?

Alergjitë ndodhin kur sistemi juaj imunitar reagon ndaj një lënde të huaj – të tillë si poleni, helmi i bletës ose qimet e kafshëve shtëpiake – ose një ushqimi që nuk shkakton reaksion tek shumica e njerëzve. Sistemi juaj imunitar prodhon substanca të njohura si antitrupa. Kur keni alergji, sistemi juaj imunitar prodhon antitrupa që identifikojnë një alergjen të caktuar si të dëmshëm, edhe pse nuk është. Kur jeni në kontakt me alergjenin, reagimi i sistemit tuaj imunitar mund të acarojë lëkurën, sinuset, rrugët e frymëmarrjes ose sistemin tretës.

Ashpërsia e alergjive ndryshon nga personi në person dhe mund të variojë nga acarim i vogël në anafilaksi – një emergjencë potencialisht kërcënuese për jetën. Ndërsa shumica e alergjive nuk mund të kurohen, trajtimet mund të ndihmojnë në lehtësimin e simptomave tuaja të alergjisë.

Simptomat

Simptomat e alergjisë, të cilat varen nga substanca e përfshirë, mund të ndikojnë në rrugët e frymëmarrjes, sinuset dhe kanalet e hundës, lëkurën dhe sistemin tretës. Reaksionet alergjike mund të variojnë nga të lehta në të rënda. Në disa raste të rënda, alergjitë mund të shkaktojnë një reaksion kërcënues për jetën e njohur si anafilaksia.

Riniti alergjik mund të shkaktojë:

• Teshtitje,
• Kruajtje të hundës, syve ose qiellëzës së gojës,
• Rrjedhje, hundë të bllokuara,
• Sy të përlotur, të skuqur ose të ënjtur (konjuktiviti).

Një alergji ushqimore mund të shkaktojë:

• Ndjesi pickimi në gojë,
• Ënjtje e buzëve, gjuhës, fytyrës ose fytit,
• Anafilaksi.

Një alergji ndaj pickimit të insekteve mund të shkaktojë:

• Ënjtjë (edemë) në vendin e pickimit,
• Kruarje ose urtikarie në të gjithë trupin,
• Kollë, shtrëngim në gjoks ose gulçim,
• Formë të koshereve të bletës,
• Anafilaksi.

Një alergji ndaj drogës mund të shkaktojë:

• Formë të koshereve të bletës,
• Kruajtje,
• Skuqje
• Ënjtje e fytyrës,
• Anafilaksi.

Dermatiti atopik, një gjendje alergjike e lëkurës e quajtur edhe ekzema, mund të shkaktojë:

• Krajtje të lëkurës,
• Skuqje të lëkurës,
• Lëkurë të bërë copa copa.

Anafilaksia

Disa lloje të alergjive, duke përfshirë alergjitë ndaj ushqimeve dhe pickimet e insekteve, mund të shkaktojnë një reaksion të rëndë të njohur si anafilaksi. Anafilaksia është një urgjencë mjekësore kërcënuese për jetën! Shenjat dhe simptomat e anafilaksisë përfshijnë:

• Humbjen e vetëdijes,
• Një rënie në presionin e gjakut,
• Frymëmarrje të rëndë,
• Skuqje të lëkurës,
• Marramendje,
• Puls i shpejtë, i dobët,
• Nauze dhe të vjella.

Kur duhet të konsultoheni më një mjek

Ju mund të vizitoni një mjek nëse keni simptoma që mendoni se janë shkaktuar nga një alergji. Nëse keni simptoma pas fillimit të një ilaçi të ri, telefononi menjëherë mjekun që ju ka dhënë recetën.

Për një reaksion të rëndë alergjik (anafilaksi), telefononi urgjencën dhe kërkoni ndihmë mjekësore! Nëse mbani një injektor automatik të epinefrinës (Auvi-Q, EpiPen, të tjerë), jepini vetes një injeksion menjëherë!

Edhe nëse simptomat tuaja përmirësohen pas një injeksioni të epinefrinës, duhet të shkoni në departamentin e urgjencës për t’u siguruar që simptomat të mos rikthehen kur efektet e injeksionit të zhduken.

Nëse keni pasur një sulm të rëndë alergjie ose ndonjë shenjë dhe simptomë të anafilaksisë në të kaluarën, lini një takim me mjekun. Vlerësimi, diagnoza dhe menaxhimi afatgjatë i anafilaksisë janë të komplikuara, kështu që rekomandohet që të konsultoheni me një mjek që është i specializuar në alergji dhe imunologji. Në Spitalin CONTINENTAL do të gjeni një staf profesional dhe mjekët më të mirë të fushës!

Shkaqet

Alergjia fillon kur sistemi juaj imunitar gabon një substancë normalisht të padëmshme për një substancë të rrezikshme. Sistemi imunitar më pas prodhon antitrupa që mbeten në gatishmëri për atë alergjen të veçantë. Kur ekspozoheni sërish ndaj alergjenit, këto antitrupa mund të lëshojnë një sërë kimikatesh të sistemit imunitar, si histamina, që shkaktojnë simptoma alergjie.

Shkaktarët e zakonshëm të alergjive përfshijnë:

• Alergjenët e ajrit, të tillë si poleni, qimet e kafshëve, pluhuri dhe myku.
• Disa ushqime, veçanërisht kikirikët, arrat, gruri, soja, peshku, butakët, vezët dhe qumështi.
• Pickimet e insekteve, si p.sh. pickimet nga bleta ose grenza.
• Medikamente, veçanërisht penicilinë ose antibiotikë me bazë penicilinë.
• Lateksi ose substanca të tjera të cilat mund të shkaktojnë reaksione alergjike të lëkurës.

Faktoret e rrezikut

Ju mund të keni më shumë gjasa të zhvilloni një alergji nëse:

• Keni një histori familjare të astmës ose alergjive, të tilla si urtikaria ose ekzema.
• Jeni fëmijë.
• Keni astmë ose një gjendje tjetër alergjike.

Komplikacionet

Alergjia rrit rrezikun e disa problemeve të tjera mjekësore, duke përfshirë:

• Anafilaksinë. Nëse keni alergji të rënda, anafilaksia është një rrezik real për ju. Ushqimet, medikamentet dhe pickimet e insekteve janë shkaktarët më të zakonshëm të anafilaksisë.
• Astma. Nëse keni një alergji, keni më shumë gjasa të keni astmë – një reagim i sistemit imunitar që ndikon në frymëmarrje. Në shumë raste, astma shkaktohet nga ekspozimi ndaj një alergjeni në mjedis.
• Sinusiti dhe infeksionet e veshëve ose të mushkërive. Rreziku juaj për t’u prekur nga këto sëmundje është më i lartë nëse keni alergji ose astmë.

Parandalimi

Parandalimi i reaksioneve alergjike varet nga lloji i alergjisë që keni. Masat e përgjithshme përfshijnë:

• Shmangnien e shkaktarëve të njohur. Edhe nëse jeni duke trajtuar simptomat tuaja të alergjisë, përpiquni të shmangni shkaktarët. Nëse, për shembull, jeni alergjik ndaj polenit, qëndroni brenda me dritare dhe dyer të mbyllura kur niveli i polenit është i lartë. Nëse jeni alergjik ndaj pluhurit, pastroni dhe lani shtratin shpesh.
• Mbaj nje ditar. Kur përpiqeni të identifikoni se çfarë shkakton ose përkeqëson simptomat tuaja alergjike, mbani shënim aktivitetet tuaja dhe çfarë hani, kur shfaqen simptomat dhe çfarë duket se ju ndihmon. Kjo mund t’ju ndihmojë ju dhe mjekun tuaj të identifikoni shkaktarët.
• Vishni një byzylyk të alarmit mjekësor. Nëse keni pasur një reaksion të rëndë alergjik, një byzylyk i alarmit mjekësor u bën të ditur të tjerëve se keni një alergji serioze në rast se keni një reagim dhe nuk jeni në gjendje të komunikoni verbalisht.

Diagnoza

Për të vlerësuar nëse keni një alergji, mjeku juaj mund të:

• Bëjë pyetje të hollësishme në lidhje me shenjat dhe simptomat.
• Kryejë një ekzaminim fizik.
• Rekomandojë që ju të mbani një ditar të detajuar të simptomave dhe shkaktarëve të mundshëm të reaksioneve alergjike.

Nëse keni një alergji ushqimore, mjeku juaj mund të:

• Kërkojë që ju të mbani një ditar të detajuar të ushqimeve që konsumoni.
• Kërkojë informacion rreth vlerësimit të alergjisë nëse keni ndaluar së ngrëni ushqimin e dyshuar.

Mjeku juaj mund të rekomandojë gjithashtu një ose të dyja testet e mëposhtme. Megjithatë, kini parasysh se këto teste alergjie mund të jenë gabimisht pozitive ose gabimisht negative.

• Testi i lëkurës. Lëkura juaj do të ngopet me sasi të vogla të proteinave që gjenden në alergjenët e zakonshëm. Nëse jeni alergjik, mund të krijohet një zonë e enjtur në vendin e testimit në lëkurën tuaj.
• Testi i gjakut. Testi specifik i gjakut IgE (sIgE), i quajtur zakonisht testi radioalergosorbent (RAST) ose testi ImmunoCAP, mat sasinë e antitrupave që shkaktojnë alergji në qarkullimin tuaj të gjakut, të njohur si antitrupa të imunoglobulinës E (IgE). Një mostër gjaku dërgohet në një laborator mjekësor, ku mund të testohet për prova të ndjeshmërisë ndaj alergjenëve të mundshëm.

Nëse mjeku juaj dyshon se problemet tuaja janë shkaktuar nga diçka tjetër përveç një alergjie, teste të tjera mund të ndihmojnë në identifikimin – ose përjashtuar – e problemeve të tjera mjekësore.

Mjekimi

Trajtimet e alergjive përfshijnë:

• Shmangia e alergjenit. Mjeku juaj do t’ju ndihmojë të ndërmerrni hapa për të identifikuar dhe shmangur shkaktarët tuaj të alergjisë. Ky është përgjithësisht hapi më i rëndësishëm në parandalimin e reaksioneve alergjike dhe reduktimin e simptomave.
• Medikamentet. Në varësi të alergjisë suaj, medikamentet mund të ndihmojnë në reduktimin e reagimit të sistemit tuaj imunitar dhe lehtësimin e simptomave. Mjeku juaj mund t’ju sugjerojë ilaçe pa recetë ose me recetë në formën e pilulave ose lëngjeve, spërkatjeve të hundës ose pikave të syrit.
• Imunoterapia. Për alergjitë e rënda ose alergjitë që nuk lehtësohen plotësisht nga një trajtim tjetër, mjeku juaj mund t’ju rekomandojë imunoterapi me alergjen. Ky trajtim përfshin një sërë injeksionesh të ekstrakteve të pastruar të alergjenit, që zakonisht jepen gjatë një periudhe disa vjeçare. Një formë tjetër imunoterapie është një tabletë që vendoset nën gjuhë derisa të tretet. Këto ilaçe përdoren për të trajtuar disa alergji ndaj polenit.
• Epinefrinë e urgjencës. Nëse keni një alergji të rëndë, mund t’ju duhet të mbani me vete një vaksinë urgjente të epinefrinës gjatë gjithë kohës. E dhënë për reaksione të rënda alergjike, një injeksion me epinefrinë (Auvi-Q, EpiPen, të tjera) mund të zvogëlojë simptomat derisa të merrni trajtim mjekësor profesional.

Mënyra e jetesës dhe trajtimi në shtëpi

Disa simptoma të alergjisë përmirësohen me trajtimin në shtëpi.

• Simptomat e bllokimit të sinuseve dhe rinitit alergjik. Këto shpesh përmirësohen me shpërlarje të hundës me kripë – shpëlarja e sinuseve me një solucion kripe dhe uji. Ju mund të përdorni një një shishe shtrydhëse të krijuar posaçërisht për të shpëlarë mukozën dhe irrituesit nga hunda. Megjithatë, përdorimi jo i duhur i një pajisje tjetër mund të çojë në infeksion.
• Simptomat e alergjive nga ajri i shtëpisë. Zvogëloni ekspozimin tuaj ndaj pluhurit ose qimeve të kafshëve shtëpiake duke larë shpesh shtratin dhe lodrat e pellushit me ujë të nxehtë. Mbani lagështinë e ulët duke përdorur rregullisht një vakum me një filtër të imët si filtri i grimcave të ajrit me efikasitet të lartë (HEPA) dhe duke zëvendësuar tapetin me dysheme të fortë.
• Simptomat e alergjisë nga myku. Zvogëloni lagështinë në zonat e lagura, si banja dhe kuzhina juaj, duke përdorur ventilatorë ajrimi. Rregulloni rrjedhjet brenda dhe jashtë shtëpisë tuaj.

Përgatitja për takimin tuaj me mjekun alergolog

Për simptomat që mund të shkaktohen nga një alergji, vizitoni mjekun tuaj të kujdesit parësor shëndetësor, ose konsultohuni menjëherë me një mjek të specializuar alergolog në Spitalin CONTINENTAL.

Çfarë mund të bëni përpara dhe gjatë vizitës

Pyesni nëse duhet të ndaloni marrjen e ilaçeve kundër alergjisë përpara takimit tuaj dhe për sa kohë. Për shembull, antihistaminet mund të ndikojnë në rezultatet e një testi alergjik të lëkurës.

Bëni një listë me:

• Simptomat tuaja, duke përfshirë ato që duken sikur nuk kanë lidhje me alergjitë si dhe kohën kur filluan.
• Historinë e familjes suaj lidhur me alergjitë dhe astmën, duke përfshirë lloje specifike të alergjive, nëse i njihni ato.
• Të gjitha medikamentet, vitaminat dhe suplementet e tjera që merrni, duke përfshirë dozat e tyre.

Pyetje që mund të bëni gjatë takimit tuaj:

• Cili është shkaku më i mundshëm i shenjave dhe simptomave të mia?
• A ka shkaqe të tjera të mundshme?
• A do të më duhet të realizoj teste alergjike?
• A duhet të vizitoj një specialist në alergologji?
• Çfarë trajtimi më rekomandoni?
• Unë kam këto probleme të tjera shëndetësore. Si mund t’i menaxhoj më së miri së bashku me alergjinë?
• Për cilat simptoma urgjente duhet të jenë të vetëdijshëm miqtë dhe familja ime?

Mos hezitoni të bëni pyetje të tjera!

Mjeku juaj do t’ju bëjë gjithashtu disa pyetje të tilla si:

• A keni kaluar kohët e fundit një ftohje ose një infeksion tjetër të frymëmarrjes?
• A përkeqësohen simptomat tuaja në periudha të caktuara të ditës?
• A duket se diçka përmirëson apo përkeqëson simptomat tuaja?
• A përkeqësohen simptomat tuaja në zona të caktuara të shtëpisë tuaj ose në punë?
• A keni kafshë shtëpiake dhe a shkojnë ato në dhomën tuaj të gjumit?
• A ka lagështi ose rrjedhje uji në shtëpinë ose vendin tuaj të punës?
• A pini duhan, apo jeni të ekspozuar ndaj tymit të duhanit ose ndotësve të tjerë?
• Çfarë trajtimesh keni provuar deri tani? A kanë ndihmuar?